Dworzec PKP → Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia”
Autobus linii 2 (kierunek os. Zamłynie), 23 (kierunek Wólka Klwatecka/Mroza)
Wsiadamy na przystanku Poniatowskiego/Dworzec PKP i jedziemy 2 przystanki (w przypadku linii 2 lub 1 przystanek w przypadku linii 23).
Wysiadamy na przystanku Narutowicza/Kościuszki.
Średni czas przejazdu: 4 min
Autobus linii 7 (kierunek os. Michałów), 8 (kierunek Kierzków), 9 (kierunek os. Gołębiów I)
Wsiadamy na przystanku Dworzec PKP i jedziemy 1 przystanek.
Wysiadamy na przystanku Traugutta/Piłsudskiego.
Średni czas przejazdu: 3 min.
Muzeum sztuki współczesnej powołano 19 grudnia 2005 roku uchwałą Sejmiku Województwa Mazowieckiego. Jego pomysłodawcą jest honorowy obywatel Radomia - Andrzej Wajda (Honorowe Obywatelstwo Miasta Radomia otrzymał 28 sierpnia 2000 roku), który przez wiele lat przekazywał dzieła sztuki Muzeum Sztuki Współczesnej w Radomiu. W zbiorach "Elektrowni" znalazło się 600 prac zgromadzonych przez dziewięć lat istnienia placówki oraz licząca około 4,5 tys. dzieł kolekcja przekazana przez Muzeum Sztuki Współczesnej w Radomiu (oddział Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu). Trzonem zbiorów są dzieła z dziedzin rysunku i malarstwa, rzeźby, grafiki i fotografii. Należą do nich prace m.in. Edwarda Dwurnika, Tadeusza Brzozowskiego, Jerzego Nowosielskiego, Jana Berdyszaka, Jerzego Beresia, Tadeusza Brzozowskiego.
Lokalizację w starej elektrowni przedstawiła Kaja Koziarska w ramach swojej pracy dyplomowej. Główny gmach centrum to zlokalizowany w śródmieściu Radomia budynek pierwszej w Królestwie Polskim elektrowni działającej od 1901.
Wykonany z czerwonej cegły budynek został odnowiony, ale pozostawiono go w niezmienionym stylu i kształcie. Z daleka widoczna jest jego czerwona bryła z dużymi, stylowymi oknami. Została ona połączona z wybudowanym w nowoczesnym stylu obiektem centrum sztuki. Centrum ma ponad 5 tys. metrów kwadratowych powierzchni. W kompleksie jest m.in. kilka sal wystawowych, biblioteka, pracownia multimedialna, księgarnia, sala kinowa. Do celów wystawienniczych wykorzystano stary piec o powierzchni ekspozycyjnej ok. 100 metrów kwadratowych, w którym na trzech poziomach urządzono galerię małych form.
Średni czas zwiedzania: 1-1,5 godz.
Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia” → Muzeum im. Jacka Malczewskiego
Kościół i klasztor OO. Bernardynów, do którego prowadzi brama z rzeźbą upadającego Chrystusa zostały wybudowane w stylu późnogotyckim z charakterystycznymi ostro zakończonymi łukami. Jest to jeden z kilku najlepiej zachowanych kompleksów klasztornych w Polsce i najcenniejszy zabytek Radomia. Swoją wyjątkowością przyciągał nie tylko polskich królów, lecz także wielu sławnych Polaków - Tadeusza Kościuszkę, Józefa Poniatowskiego czy Dionizego Czachowskiego. W dzień przed wybuchem powstania styczniowego klasztor stanowił główny ośrodek działalności patriotycznej w Radomiu. W głównym ołtarzu światyni znajduje się grupa gotyckich pasji wykonanych w drewnie (m.in. Chrystus ukrzyżowany, Matka Boska Bolesna i św. Jan Ewangelista) autorstwa Wita Stwosza. Na uwagę zasługują też średniowieczne stalle, krużganek klasztorny i wirydarz. Znajduje się tu także sarkofag płk Dionizego Czachowskiego. Jest to unikatowy obiekt w skali Polski. Zwiedzający mają również możliwość uczestniczenia we mszy świętej.
Średni czas zwiedzania: 15 min.
Kościół Świetej Trójcy z XVII wieku wraz z klasztorem dla sióstr benedyktynek został wybudowany na przełomie XVII i XVIII wieku w stylu barokowym. Początkowo była to drewniana świątynia, która została zniszczona podczas potopu szwedzkiego. Z pomocą Anny Radziwiłłówny odbudowano murowany kościół. W XIX wieku urządzono w nim szpital wojskowy oraz więzienie, następnie przekształcono w cerekiew pw. św. Mikołaja. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Świętej Trójcy z XVII wieku. Obecnie mieści się tu siedziba kurii biskupiej, a obiektem zarządzają Ojcowie Jezuici.
Średni czas zwiedzania: 10 min.
Kościół wybudowany w XIV wieku przez króla Kazimierza Wielkiego w stylu gotyckim. Dawniej z jego wieży grany był hejnał miejski. W latach 1630-1633 dobudowano późnorenesansową kaplicę Kochanowskich. Obiekt został przebudowany na początku XX wieku przez Józefa Piusa Dziekońskiego, autora radomskiej katedry. Uwagę zwraca styl światyni. Charakterystyczne okienne łuki, czerwona cegła, sklepienie krzyżowo-żebrowe ukazują kunszt gotyckiego stylu, który zachował się do czasów dzisiejszych. W tym kościele ochrzczono wielu znanych Polaków, m.in. Jacka Malczewskiego i Tytusa Chałubińskiego. W środku mieszczą się tablica z informacją o Malczewskim oraz stara chrzcielnica. Warto także zwrócić uwagę na teren wokół świątyni. Na placu znajdują się trzy posągi: kamienny krzyż, XIX-wieczna rzeźba Chrystusa u słupa oraz posąg św. Jana Nepomucena. Niestety, bardzo trudno jest zajrzeć do wnętrza kościoła, gdyż przeważnie jest on zamknięty.
Średni czas zwiedzania: 10 min.
Dawny zamek w Radomiu został wzniesiony w połowie XIV wieku przez króla Kazimierza Wielkiego. Był on siedzibą królów polskich podczas ich pobytu w mieście, a także siedzibą starostów radomskich. Od 1481 do 1483 roku z radomskiego zamku Królestwem Polskim zarządzał Kazimierz Jagiellończyk, który jest patronem miasta. Na południowej ścianie Muzeum im. Jacka Malczewskiego znajdują się średniowieczne mury obronne wraz z pozostałościami po Bramie Iłżeckiej i przedbramie. Warto zauważyć, że mury zostały wzniesione głównie z kamienia i cegły. Ilustracje z XVI wieku umożliwiają nam przedstawienie miniaturowego modelu pierwotnego wyglądu zamku. Do naszych czasów zachowały się nieliczne relikty średniowiecznego planu miejskiego, czyli układ ulic i dawnego rynku. W 1505 roku uchwalono tu konstytucję Nihil novi (z łac. nic nowego), która ograniczała kompetencje króla. Na ścianach pozostałego domu wielkiego znajduje się tablica upamiętniająca to wydarzenie.
Średni czas zwiedzania: 10 min.
Muzeum im. Jacka Malczewskiego → Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia”
Kamienica została wybudowana w XIX wieku na fundamentach bocznego skrzydła zamku. Obecnie w odnowionym obiekcie mieszczą się Instytut Archeologii i Etnologii PAN oraz siedziba Zespołu Naukowego do Badań Dziejów Radomia. W piwnicy udostępniona została dla zwiedzających ekspozycja przedmiotów pochodzących z dawnego zamku (kafle piecowe, ceramika, naczynia).
Średni czas zwiedzania: 20 min.
Siedzibą muzeum jest dawne Kolegium Pijarów, które zostało wybudowane w XVII wieku według projektu Antoniego Solariego. W późniejszym czasie było rozbudowywane w stylu klasycystycznym. Pijarzy prowadzili w Radomiu szkołę na bardzo wysokim poziomie, w której można było zdobyć wykształcenie elementarne i średnie. Zamknięto ją po upadku powstania listopadowego, a w 1845 r. w gmachu otwarto Gimnazjum Gubernialne Radomskie. Ukończyło je wielu wybitnych Polaków, w tym kardynał Mieczysław Ledóchowski, Tytus Chałubiński, Walery Przyborowski, Jacek Malczewski. W kompleksie zabudowań kolegiackich zachował się również dawny kościół św. Jana Kantego. Obecnie czteroskrzydłowy gmach jest siedzibą Muzeum im. Jacka Malczewskiego, które zaprasza do zwiedzania zarówno ekspozycji stałych, jak i czasowych.
Ekspozycje stałe – Malczewski, malarstwo XIX/XX wiek
Galeria malarstwa polskiego XIX i XX w.
Galeria Malarstwa Polskiego to kolejna odsłona wystawy udostępnianej od wielu lat w Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu. Na ekspozycji prezentujemy 64 prace, które ilustrują rozwój malarstwa polskiego poprzez prace wybitnych artystów tworzących w drugiej połowie XIX i pierwszej połowie XX wieku.
Galerię rozpoczynają artyści, których działalność rozsławiła nie tylko na polu twórczym, ale i pedagogicznym. Środowisko warszawskie drugiej połowy XIX w. reprezentuje wieloletni profesor Szkoły Rysunku Wojciech Gerson, natomiast w Krakowie niepodważalnym autorytetem jest zarządzający Szkołą Sztuk Pięknych, ojciec malarstwa historycznego, Jan Matejko. Z Warszawą związane są również postacie takich malarzy, jak Franciszek Kostrzewski, twórca pejzaży, scen rodzajowych, czy ilustracji i karykatur do ówczesnej prasy, a także popularny portrecista oraz autor scen historycznych Józef Simmler. Kolejną znaczącą grupą są monachijczycy, wśród których pokazujemy prace Antoniego Kozakiewicza, Michała Gorstkina Wywiórskiego, Włodzimierza Łosia, Stanisława Wolskiego, Maksymiliana Gierymskiego i Władysława Maleckiego. Prezentujemy portrety autorstwa Olgi Boznańskiej, artystki kształconej również w Monachium, ale identyfikowanej głównie ze sztuką polskiego modernizmu przełomu XIX i XX wieku.
Młoda Polska to przede wszystkim prężnie działające środowisko artystów związanych z Krakowem. Pokazujemy prace Juliana Fałata, reformatora Akademii Sztuk Pięknych, oraz grona pedagogów związanych z tą uczelnią: Leona Wyczółkowskiego, Wojciecha Weissa, Kazimierza Sichulskiego, czy ucznia Matejki - Józefa Mehoffera.
Ważnym wyznacznikiem Młodej Polski jest właśnie malarstwo pejzażowe, także secesyjne, włoskie krajobrazy Edwarda Okunia. Prezentujemy również obrazy Włodzimierza Tetmajera ilustrujące fascynację życiem i obyczajami chłopów z podkrakowskiej wsi. Malarstwo krakowskiej Grupy Pięciu reprezentują obrazy Witolda Wojtkiewicza, Wlastimila Hofmana i Jana Rembowskiego. Na wystawie znalazły się również portrety pędzla Władysława Podkowińskiego, konsekwentnego impresjonisty na gruncie polskim, a także Józefa Pankiewicza, który - po epizodzie impresjonistycznym - postrzegany jest przede wszystkim jako patron kapistów.
Awangardowe malarstwo okresu międzywojennego ilustrują martwe natury Henryka Stażewskiego i Aleksandra Fałowskiego. Polski formizm, którego teoria wyrosła na gruncie zachodnich zjawisk w sztuce: kubizmu, futuryzmu i ekspresjonizmu, możemy oglądać m.in. w portretach Zbigniewa Pronaszki, Tytusa Czyżewskiego, Stanisława Ignacego Witkiewicza. Na ekspozycji obecne jest też nazwisko wielkiej indywidualności międzywojennego Zakopanego i Warszawy, Zofii Stryjeńskiej.
Wystawa oparta jest przede wszystkim na zbiorach własnych Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, depozytach Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi oraz pracach pochodzących z kolekcji prywatnych.
„Jacek Malczewski 1854 - 1929”
Ekspozycja poświęcona jest twórczości patrona muzeum – Jacka Malczewskiego, artysty urodzonego w Radomiu (ur. 1854 r., zm. 1929 r. w Krakowie), najznamienitszego przedstawicielela symbolizmu w malarstwie polskim.
Prezentujemy najbardziej charakterystyczne dla twórczości artysty prace alegoryczno-symboliczne, do których należą najsłynniejsze z naszych zbiorów: Zatruta studnia z chimerą, Autoportret z Muzą, Zatruta studnia z autoportretem.
Znaczące miejsce na wystawie zajmują wspomniane już portrety własne artysty i jego najbliższych: rodziców, sióstr – Bronisławy i Heleny, żony oraz dzieci – Julii i Rafała. Należą do nich także wizerunki przyjaciół, bądź osób stanowiących ówczesną elitę społeczno-kulturalną polskiego narodu. Części z nich towarzyszą postacie lub sceny zaczerpnięte z mitologii starożytnej, które, umieszczone w tle, stanowią częsty element portretowej twórczości Malczewskiego.
Ekspozycję uzupełniają klasyczne tematy w malarstwie, takie jak akt i pejzaż, a także sceny zainspirowane historią Polski.
Prace prezentowane na wystawie to przede wszystkim malarstwo olejne pochodzące ze zbiorów własnych muzeum, a także z kolekcji prywatnych.
Na wystawie pokazywane są prace przekazane muzeum w darze przez Krystynę i Krzysztofa Malczewskich (Głowa Chrystusa, Portret syna Rafała z żoną oraz Portret Rafała z gołąbkami) oraz Edwarda Kossoya (Mężczyzna z laską pasterską), a także prace, których zakup został dofinansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Po bitwie, Scena symboliczna - Młodość Moja).
Jacek Malczewski jest rdzennie radomskim malarzem. O Malczewskich, przodkach artysty z Malczewa, wspominał już Jan Długosz w Liber beneficiorum. Sam artysta z nostalgią wspominał swoje młodzieńcze lata spędzone w mieście nad Mleczną i w Wielgiem, w majątku wuja Feliksa Karczewskiego.
Średni czas zwiedzania: 2-3 godz.
Łączny czas trwania ok. 4 godz.
Na Fontannach
W lokalu "Na Fontannach" można za dnia kupić kawę lub herbatę i zjeść ciasto ze znajomymi. Wieczorem jednak miejsce to zmienia się w klub z prawdziwego zdarzenia - tętniący, żywy, wibrujący lokal, który zdobył bardzo dobrą renomę wśród radomian. Zapewnia on sprawną obsługę barmanów spełniających prawie wszystkie "zachcianki" klientów.
Cafe Parkowa
Restauracja zanurzona w zieleni jest jak statek na morzu kwiatów, a karta dań zainteresuje nawet wybrednego podróżnika. Przebogata jest oferta piw (ze znanym już w kraju „Piwem Szlachetnym z Parkowej”) oraz drinków opartych na sokach ekologicznych pochodzących z okolic Radomia.
Hotel Iskra ***
Hotel ISKRA należy do Grupy Hoteli WAM Sp. z o.o. Położony jest w centrum miasta, zaledwie 100 m od głównego dworca kolejowego i autobusowego, w bezpośrednim sąsiedztwie parku. Taka lokalizacja umożliwia komunikację ze wszystkimi najważniejszymi atrakcjami miasta. Goście mogą wybrać się na spacery tajemniczymi uliczkami, odkrywając przy tym zabytki takie jak domy Gąski i Esterki czy Pałac Karschów.
Wybudowany w 1848 roku w stylu neorenesansowym przez Henryka Marconiego. Na fasadzie Ratusza znajdują się zegar, z którego codziennie o godzinie 12.00 grany jest hejnał miejski, oraz herb miasta. Do roku 2013 mieściło się tu Archiwum Państwowe.
Średni czas zwiedzania: 2 min.
Są to kamieniczki wybudowane w stylu barokowym, w których mieszkali dzielna Esterka i radny Gąska. Podczas potopu szwedzkiego rezydował tu król szwedzki Karol Gustaw. W czasie wojny Dom Esterki został zburzony i choć udało się go odbudować, nie odzwierciedla już pierwowzoru. Obecnie mieści się tu Muzeum Sztuki Współczesnej.
Średni czas zwiedzania: 30 min.
Mury obronne wraz z Bramą Krakowską wzniesione zostały w XIV wieku z cegły na fundamentach z kamieni polnych. Łączna długość murów wynosiła 1100 metrów. Do miasta można było dotrzeć przez jedną z trzech bram – od strony zachodniej Piotrowską, od południowej Krakowską i od strony wschodniej Lubelską.
Na Fontannach
W lokalu "Na Fontannach" można za dnia kupić kawę lub herbatę i zjeść ciasto ze znajomymi. Wieczorem jednak miejsce to zmienia się w klub z prawdziwego zdarzenia - tętniący, żywy, wibrujący lokal, który zdobył bardzo dobrą renomę wśród radomian. Zapewnia on sprawną obsługę barmanów spełniających prawie wszystkie "zachcianki" klientów.
Cafe Parkowa
Restauracja zanurzona w zieleni jest jak statek na morzu kwiatów, a karta dań zainteresuje nawet wybrednego podróżnika. Przebogata jest oferta piw (ze znanym już w kraju „Piwem Szlachetnym z Parkowej”) oraz drinków opartych na sokach ekologicznych pochodzących z okolic Radomia.
Autobus linii 17 (kierunek Potkanów/Stalowa)
Wsiadamy na przystanku Limanowskiego/ Wałowa i jedziemy 14 przystanków.
Wysiadamy na przystanku Stalowa/Starokrakowska.
Średni czas przejazdu: 18 min.
Muzeum Wsi Radomskiej zaprasza na spotkanie ze sztuką ludową oraz sztuką nieprofesjonalną. Bogate zbiory, liczne wystawy czasowe oraz stałe ekspozycje w obiektach muzealnych ukazują piękno sztuki ludowej, będącej istotnym elementem kultury narodowej.
Sztuka ludowa przenika różne dziedziny życia mieszkańców wsi. Jej elementy dostrzec można nie tylko w rzeźbie czy malarstwie, ale i w rzemiośle, czego najlepszym przykładem są bogato zdobione wyroby tkackie, garncarskie czy kowalskie. Jest to zróżnicowana dziedzina, w jej obrębie wyróżnić możemy sztukę przedstawiającą oraz zdobnictwo.
Sztuka przedstawiająca prezentowana jest w Muzeum Wsi Radomskiej w trakcie wystaw czasowych oraz na ekspozycji stałej w obiektach muzealnych. Odnosi się ona do charakteru religijności mieszkańców wsi. Dzieła ukazują często wizerunki Matki Boskiej, świętych patronów, współcześnie są to również przedstawienia natury świeckiej, obrazujące sceny z życia wsi.
Sztuka zdobnicza ma na celu upiększyć codzienne życie, uczynić przestrzeń kolorową i swojską dla ludzi w niej przebywających. Na co dzień na stałej ekspozycji w Muzeum Wsi Radomskiej oglądać można chałupy przystrojone w wycinanki, pająki, bibułowe kwiaty, papierowe firanki, kowalskie wyroby z żelaza. Ponadto w okresach przedświątecznych prezentowane są szczególne sposoby zdobień wnętrz, z uwzględnieniem różnych okresów w historii wsi radomskiej, różnic miedzy sposobami świętowania wśród zamożnych i ubogich chłopów.
Średni czas zwiedzania: 2-3 godz.
Łączny czas trwania ok. 4 godz.
